November 2023 • Geschreven door Nienke Hilhorst

 

Ecopsychologie.

Een aantal jaar geleden volgde ik een Jaaropleiding Toegepaste Ecopsychologie. Ecopsychologie bevind zich op het snijvlak tussen ecologie en psychologie. Vanuit deze wetenschap zijn deze twee termen niet los van elkaar te zien. Ze zijn met elkaar verbonden.

In de psychologie wordt ingezoomd op het innerlijke leven van de mens. Eventueel worden daar omgevingsfactoren als gezin, familie en iemands verleden in meegenomen, maar er is vaak geen tot weinig aandacht voor de externe context waarin men leeft.

Andersom ontbreekt de relatie ook: wanneer we het hebben over Ecologie – , wordt daarmee bedoeld “het bestuderen van zowel de wisselwerking tussen organismen onderling, binnen populaties en levensgemeenschappen.”*. De mens wordt hiervan over het algemeen uitgesloten (behalve wanneer het gaat over human ecology). Zo zijn mens en niet-menselijke leefgemeenschappen van dus per wetenschap van elkaar gescheiden. Ecopsychologie is het vakgebied dat binnenwereld en buitenwereld bij elkaar brengt en uitgaat van relaties. Met onszelf, met andere mensen en met ander niet menselijk leven. Welk verhaal vertellen wij over deze relaties? Wat zegt onze cultuur over deze relaties? Zijn deze wederkerig? Of juist niet?

Ecopsychologie is niet beperkt tot wetenschap, maar put ook uit kunt, filosofie, geschiedenis, religie(s), en de oeroude tradities, mythes en rituelen van natuurvolkeren.

Het gaat uit van het feit dat álles met elkaar verbonden is. De planeet en iedereen die haar bewoont behoort tot één en hetzelfde ecosysteem – wat onderverdeeld is in talloze kleinere ecosystemen. Dat geldt dus ook voor ons mensen. Het feit dat wij ons nog wel eens buiten of boven deze ecosystemen plaatst, ligt precies aan de basis van de problemen die we vandaag de dag wereldwijd vinden; zowel op persoonlijk vlak als op wereldschaal. We zijn onderdeel van het systeem, net als alle andere wezens. En om een betere relatie te kunnen opbouwen met onze leefwereld, hebben we een nieuw perspectief nodig; een nieuw wereldbeeld.

Een van relatie en wederkerigheid met het leven om ons heen.

*Bron: Wikipedia

 

Nienke Hilhorst

Hoe Ecopsychologie mijn leven verrijkte

Gedurende een jaar trok ik voor de opleiding Toegepaste Ecopsychologie met een groep gelijkgestemden iedere maand voor een dag, een weekend en soms zelfs een week de natuur in.

Van te voren moest ik best een beetje om mezelf lachen… Ik ging er namelijk gewoon vanuit dat deze opleiding ergens in een lokaal zou plaats vinden waarbij we regelmatig uitstapjes naar buiten zouden maken …

Thích Nhất Hạnh - Interzijn.

Even geleden maakte ik kennis met de term ‘interrelatedness’- ofwel interzijn. De Vietnamese monnik Thích Nhất Hạnh stelt dat ‘zijn’ niet bestaat. Er is alleen interzijn – álles in deze fysieke wereld is immers met elkaar verbonden en is direct of indirect van invloed op elkaar.

Hier volgt een prachtig verhaal waarin …

Natuurlijk Leiderschap

Diep in het bos staan twee leiders zij aan zij. De een beweegt, de ander blijft staan. Het zijn de wolf en de eik. Ze spreken niet, maar alleen al uit hun aanwezigheid straalt kracht . Niet door dwang, niet door opgelegde macht, maar door vertrouwen, richting en standvastigheid. De eik groeit niet overhaast. Jarenlang …

Rituelen

In een wereld die steeds sneller draait en waarin technologie ons leven domineert, kan het gemakkelijk zijn om onze relatie met de natuur en onze culturele wortels te verliezen. Voor het herstellen hiervan, kan het bewust inzetten van rituelen ons helpen opnieuw te leren over …

Inheemse Wijsheid

Inheemse culturen over de hele wereld leven al eeuwenlang volgens principes die we vandaag de dag hard nodig hebben. Hun kennis is niet gebaseerd op snelle trends, maar op …